Zakładam, że dopiero zastanawiasz się, czy zacząć tworzyć podcasty. Może jest to zadanie, które zostało Ci powierzone przez szefa. A może właśnie po długich rozmyślaniach, stwierdziłeś „tak” i teraz zabierasz się do pracy.
Możesz czuć się zagubiony, bo oprócz wielu świetnych treści, możesz w internecie trafić na całkiem sporo błędnych podpowiedzi. Jako inżynier dźwięku, były realizator radiowy i osoba zawodowo zajmująca się montażem podcastów, piszę ten tekst, żeby pomóc Ci w maksymalnie profesjonalny sposób.
Czego dowiesz się z tego wpisu?
- Jakich urządzeń potrzebujesz do nagrania własnego podkastu?
- Jaki wpływ na dźwięk ma pomieszczenie, w którym będziesz nagrywać?
- Czy można nagrać podcast na smartfonie w dobrej jakości?
- Ile trzeba wydać na sprzęt do nagrywania podkastów?
- Czego potrzeba, żeby nagrywać 1/2/więcej osób?
- Jak zmontować podcast?
- Gdzie go opublikować?
- Jak sprawić, żeby wyświetlał się w iTunes/Spotify/Google Podcasts?
Kilka terminów na początek
Wiem, że czytający będą na różnym poziomie technicznej wiedzy. Żeby więc nie siać zamętu, zasieję kilka słów wyjasnienia, które przydadzą Ci się w kolejnych akapitach.
- interfejs audio – z reguły nieduże urządzenie, które pozwala połączyć mikrofon z komputerem, najczęściej podłączane przez USB
- adaptacja akustyczna – panele poprawiające akustykę pomieszczenia
- mikrofon na USB – mikrofon z wbudowanym interfejsem audio, można go podłączyć bezpośrednio do komputera (przykładowy model: Samson Q2U)
- mikrofon dynamiczny – działa jak głośnik, w oparciu o magnes i cewkę. Ponieważ generuje znacznie niższy poziom sygnału, wymaga dobrego interfejsu lub przedwzmacniacza, który pozwoli uniknąć szumów. (przykładowy model: Behringer XM8500)
- mikrofon pojemnościowy – bardziej skomplikowany typ mikrofonu. Wymaga zasilania tzw. phantom (48V), ma natomiast znacznie wyższy poziom sygnału wyjściowego, dzięki czemu w nagraniu jest znacznie mniejsza szansa na szumy.
- mikrofon pojemnościowy wielkomembranowy – ze względu na gorsze właściwości kierunkowe gorzej sprawdzi się w pomieszczeniach ze sporym pogłosem (przykładowy model: Rode NT1-A)
- mikrofon pojemnościowy małomembranowy – w pomieszczeniach z pogłosem, sprawdzi się równie dobrze, jak mikrofon dynamiczny (przykładowy model: Rode M2)
- wzmacniacz słuchawkowy – jeśli chcemy podłączyć kilka par słuchawek do komputera czy interfejsu audio, będzie konieczny do rozdzielenia sygnału. W skrócie – ma jedno wejście i kilka wyjść
- rejestrator dźwięku/dyktafon/recorder – urządzenie, do którego możemy podłączyć mikrofon i nagrać dźwięk bez użycia komputera. Często rejestrator może również działać, po podłączeniu do komputera, w trybie interfejsu audio (przykładowy model: Zoom H4n PRO)
Co jest potrzebne do nagrania podcastu?
Chcę Ci wyjaśnić, jakiego typu i jakich urządzeń potrzebujesz. Ale chcę też pokazać to w zrozumiały sposób, a nie tylko rzucając przykłady. I po to powstał ten schemat pokazujący, jak wygląda ten proces i jakie narzędzia będą Ci potrzebne.
Dźwięk mowy z naszej paszczy, razem z pogłosem pomieszczenia, w którym się znajdujemy, dociera do mikrofonu. Żeby stamtąd trafić do komputera, sygnał analogowy (prąd płynący w kablu) musi zostać zamieniony na cyfrowy. Może to zrobić specjalny interfejs audio (karta dźwiękowa) podłączany na USB. Są też mikrofony z wbudowanym interfejsem, które od razu podpina się do komputera kablem USB.
Kiedy mamy już nagrany dźwięk, trzeba go w odpowiednim programie zmontować, zapisać finalny plik i opublikować. To teraz po kolei.
Mikrofon i pomieszczenie
Często jednym z pierwszych pytań zadawanych przez osoby chcące zacząć nagrywać jest „jaki mikrofon kupić?”. I tak, mikrofon jest istotny, ale jeszcze bardziej istotne jest to, jak tego mikrofonu użyć oraz w jakim pomieszczeniu będziemy nagrywać.
Wpływ pomieszczenia na dźwięk w podcaście
W przypadku nagrań mowy dążymy do jak najmniejszej ilości pogłosu (o ile nie chcemy go jak najwięcej, żeby nagrać bardzo, bardzo złowrogi śmiech). Dlaczego? Pogłos pogarsza zrozumiałość mowy, a jego wyraźnie słyszalna ilość powoduje też, że nagranie po prostu nie brzmi profesjonalnie.
Jaki mikrofon kupić, żeby zacząć nagrywać podcast?
Jeśli dopiero zaczynasz i absolutnie nie wiesz, czy chcesz stworzyć więcej niż jeden odcinek podcastu, nie warto inwestować w sprzęt. Natomiast jest spora szansa, że będziesz w stanie nagrać całkiem przyzwoitej jakości podcast jedynie przy użyciu smartfona i kilku prostych sposobów. Więcej na ten temat w tekście „Jak nagrać podcast smartfonem”.
Jednak w przypadku gorszej akustyki pomieszczenia albo po prostu, jeśli chcesz zabrzmieć bardziej profesjonalnie, będziesz musiał wydać trochę na sprzęt. Ale nie bój się, to wcale nie musi kosztować fortuny.
Kupując mikrofon mamy do wyboru dwie drogi:
- mikrofon podłączany na USB bezpośrednio do komputera
albo
- mikrofon z wyjściem analogowym, który do komputera musimy podłączyć za pomocą tzw. interfejsu audio
I już tłumaczę, czym te oba rozwiązania się różnią.
Czy mikrofon można podłączyć do gniazda jack wbudowanego w laptop albo komputer stacjonarny?
Można, ale nie można 😉 Z czysto technicznego punktu – tak (wyjątkiem są mikrofony pojemnościowe wymagające dodatkowego zasilania 48V w gnieździe). Natomiast elektronika odpowiadająca za działanie takiego wejścia jest zazwyczaj niskiej jakości, czego skutkiem jest ograniczone pasmo dźwięku i ogromne szumy. Dlatego zawsze rekomenduję albo mikrofon na USB albo zakup interfejsu audio.
Mikrofon na USB czy mikrofon i osobny interfejs?
Tak naprawdę w obu przypadkach, z technicznego punktu widzenia, mamy to samo. Mikrofon zamienia dźwięk na sygnał elektryczny, a interfejs ten elektryczny sygnał z analogowego na cyfrowy. Różnica jest taka, że taki interfejs może być osobnym urządzeniem, a może być po prostu wbudowany w obudowę mikrofonu, dzięki czemu koszt jest mniejszy, a całość jest prostsza w obsłudze i zajmuje mniej miejsca.
Mikrofon na USB
Zalety
- niższa cena, niż w przypadku osobnego interfejsu i mikrofonu
- prostsza obsługa/mniej gałeczek i przycisków 😉
- mniej zajętego miejsca
Wady
- ograniczony wybór mikrofonów
- nieco (ale nie przytłaczająco) skomplikowana konfiguracja, jeśli chcemy nagrywać kilka mikrofonów
- wyższa cena, jeśli chcemy stworzyć zestaw do nagrywania kilku osób
Przykładowe, sprawdzone modele
- Samson Q2U
- Audio-Technica ATR2100x-USB
- Audio Technica AT2020USB
Jeśli zastanawiasz się, jaki sprzęt wybrać do nagrywania swojego podcastu albo masz kłopoty z właściwym nagraniem, umów się ze mną na bezpłatną konsultację. Pomogę Ci się odnaleźć w tym gąszczu tak, żeby dobrać odpowiedni zestaw do Twoich potrzeb.
Mikrofon i interfejs audio
Zalety
- niższa cena w przypadku zestawu z kilkoma mikrofonami
- większa kontrola nad parametrami nagrywania
- wygodniejsze użycie więcej, niż jednego mikrofonu
Wady
- taki zestaw zajmuje więcej miejsca
- konieczne jest więcej kabli
- nieco bardziej skomplikowana obsługa
- koszt dla jednego mikrofonu może być wyższy, niż w przypadku mikrofonu USB
Jaki wybrać mikrofon do nagrywania podcastu?
Na rynku są tego setki, a nawet tysiące i jeśli nie masz doświadczenia ze sprzętem audio, na pewno będzie ciężko podjąć wybór. A poza tym, nie ma tutaj czegoś takiego jak „najlepszy mikrofon”. Jest wiele złych opcji i wiele dobrych. Ważne, żeby nie podjąć decyzji, która spowoduje, że wydasz dużo pieniędzy, a nie będziesz zadowolony z rezultatu.
Aby wybrać sprzęt, najpierw odpowiedz sobie na te pytania
- Ile osób maksymalnie ma być nagrywanych? Ile będzie to z reguły?
- W jakim pomieszczeniu będą nagrywane podcasty (zaadaptowane studio/pomieszczenie biurowe/pokój w mieszkaniu)? Jaka jest przybliżona wielkość pomieszczenia?
- Czy w pomieszczeniu jest duży pogłos?
- Czy sprzęt ma służyć też do nagrywania w terenie, u kogoś czy tylko stacjonarnie?
- Jak bardzo ważna jest łatwość obsługi sprzętu?
- Czy w nagrywani będą tylko prowadzący czy również goście nie mający doświadczenia z mikrofonem?
- Czy będzie również nagrywane wideo (czy wygląd sprzętu jest istotny)?
- Ile pieniędzy możesz/chcesz/planujesz wydać na sprzęt do nagrania podcastu?
Kiedy już sobie na nie odpowiesz, możesz umówić się ze mną na bezpłatną podcastową konsultację, w czasie której pomogę Ci dobrać odpowiedni sprzęt. Możesz też czytać dalej i rzucić okiem na kilka typowych scenariuszy.
Przykładowe sytuacje
Jedna osoba, mały budżet, pomieszczenie z dużym pogłosem, bez żadnej adaptacji akustycznej.
Jeśli jesteś przekonany, że nie ma lepszego pomieszczenia do nagrywania, niż to, w którym aktualnie planujesz to robić, przemyśl jeszcze sprawę. Weź pod uwagę trik z nagrywaniem naprzeciwko otwartej szafy, w której ubrania będą pochłaniać odbicia dźwięku. Nie pomijaj jednak swojego komfortu, bo co z tego, że pogłosu nie będzie, jeśli Tobie będzie podczas nagrywania niewygodnie i gorąco? To po prostu negatywnie odbije się na treści.
W przypadku pomieszczenia z pogłosem, isotne jest, żeby mówić jak najbliżej mikrofonu. Nie za blisko, bo to też powoduje negatywne efekty. Wybierzmy więc raczej mikrofon w obudowie typu koncertowo/wokalowej, tak aby wygodnie mówiło się do niego z bliska.
Tak (jak powyżej) zazwyczaj wyglądają wielkomembranowe mikrofony pojemnościowe. Gorzej sprawdzają się w pomieszczeniach ze sporą ilością pogłosu. Wynika to z kształtu obudowy, który utrudnia trzymanie mikrofonu blisko ust oraz mniej wąskiej charakterystyki kierunkowej od mikrofonów z mniejszą membraną.
W pomieszczeniu, w którym mierzymy się z pogłosem, znacznie lepiej sprawdzi się mikrofon dynamiczny lub pojemnościowy-małomembranowy, w takiej obudowie. Takie mikrofony mają bardziej korzystną w takiej sytuacji charakterystykę kierunkową (czyli w uproszczeniu większą różnicę między czułością na wprost, a z boku). Obudowa naturalnie powoduje, że taki mikrofon ustawiamy bliżej ust.
Kiedy nie chcesz wydawać dużo, możesz wybrać któryś z najtańszych modeli mikrofonów dynamicznych na USB. Zdecydowanym faworytem jest tutaj Samson Q2U, na pewno mogę polecić również Audio Technica ATR2100x. Mikrofon poprzez USB możesz podłączyć do laptopa lub tabletu.
Jeśli chcemy mieć większy wybór mikrofonów, możemy rozważyć tani interfejs audio np. Behringer UMC22 i mikrofon dynamiczny np. Behringer XM8500. W ten sposób za ok. 300 zł jesteśmy w stanie skompletować konieczny zestaw.
Jedna osoba, duży budżet
W takim scenariuszu, na pewno warto rozważyć odpowiednią adaptację akustyczną pomieszczenia, w którym będziesz nagrywać. Jeśli będziesz mieć do czynienia ze sporym pogłosem, to nawet najlepszy mikrofon w tym nie pomoże. Znacznie większe przełożenie na jakość dźwięku będzie miała inwestycja w akustykę pomieszczenia, czyli odpowiednie gąbki lub absorbery. Kiedy już z tym się uporamy, możemy myśleć o droższych mikrofonach.
Jeśli chcemy w przyszłości inwestować w sprzęt, to na pewno warto pomyśleć o rozwiązaniu z osobnym interfejsem audio, tak żeby mieć pełen wybór mikrofonów. Nie będę tutaj podawał żadnych sprzętowych przykładów, to wymaga indywidualnego doboru do konkretnej sytuacji.
Dwie osoby
W takim przypadku zdecydowanie warto rozważyć konfigurację z osobnym interfejsem audio, posiadającym przynajmniej dwa wejścia mikrofonowe. Jeśli chcemy słyszeć się też na bieżąco w słuchawkach, konieczny będzie zakup wzmacniacza słuchawkowego, który pozwoli rozdzielić sygnał do wielu par słuchawek. Można oczywiście oprzeć się też na mikrofonach podłączanych na USB. Jednak, żeby nagrywać tak dźwięk z kilku takich mikrofonów, jest konieczna odpowiednia konfiguracja w oprogramowaniu. Jest to zdecydowanie prostsze na Mac OS, niż na Windowsie.
Trzy osoby
Tutaj zdecydowanie będzie konieczny albo interfejs audio lub rejestrator dźwięku z wieloma wejściami lub coś łączącego kilka urządzeń w jednym, jak np. Rode Rodecaster Pro lub Tascam Mixcast 4.
Do tego konieczne są mikrofony i statywy dobrane w zależności od budżetu.
Jeśli zastanawiasz się, jaki sprzęt wybrać do nagrywania swojego podcastu albo masz kłopoty z właściwym nagraniem, umów się ze mną na bezpłatną konsultację. Pomogę Ci się odnaleźć w tym gąszczu tak, żeby dobrać odpowiedni zestaw do Twoich potrzeb.
Jak ten mikrofon zamontować? Czyli o statywach.
Trzymanie mikrofonu w ręce nie jest dobrym pomysłem. Dlaczego? Ponieważ będzie słychać dźwięki powodowane przez jego dotykanie, a do tego nie będziesz w stanie utrzymać go w stałej odległości i będzie Ci zwyczajnie niewygodnie. Na szczęście wystarczająco dobry statyw, zwany również “ramieniem mikrofonowym”, wcale nie musi być drogi.
Narzędziem, które postawi Ci lepiej ulokować mikrofon, będzie z reguły statyw z wysięgnikiem, mocowany do stołu. Nie zajmuje on miejsca na blacie i pozwala umieścić mikrofon w prawidłowej odległości od ust.
Czasem będzie jednak wygodniej użyć małego statywu stolikowego, chociaż będzie wtedy trudniej umieścić mikrofon w odpowiednim miejscu.
Z reguły do mikrofonu lub statywu będzie dołączony odpowiedni uchwyt pozwalający na zamocowanie jednego na drugim.
Oczywiście do tego wszystkiego konieczne będą jeszcze odpowiednie kable, ale to, jakie i jak długie, będzie zależeć od indywidualnej konfiguracji.
Interfejs audio czy rejestrator/dyktafon?
Sposobów na podłączenie mikrofonu z komputerem jest bardzo wiele i przedstawiając je nie chciałbym mącić Ci w głowie. Mam nadzieję, że ten rysunek więcej wyjaśni, niż namiesza 🙂
Jeśli zamierzasz nagrywać tylko stacjonarnie, tańszym wyborem będzie zwykły interfejs na USB. Jeśli jednak zamierzasz rejestrować nagrania też u gości lub „w terenie”, zdecydowanie lepszym wyborem będzie osobny rejestrator, niewymagający komputera. Najpopularniejsze urządzenia tego typu to np. Zoom H4n PRO lub Tascam DR-40.
W jakim programie nagrać podcast?
To, jakiego programu użyjecie do samego nagrania na swoim komputerze, nie ma większego znaczenia, ani też żadnego wpływu na dźwięk. O ile tylko program będzie odpowiednio skonfigurowany. Może to spokojnie być np. darmowe Audacity. Plik nagrywaj i zapisz koniecznie w formacie WAV z częstotliwością próbkowania mininum 44100 Hz i rozdzielczości minimum 16-bit.
Jeśli nagrywasz dwa mikrofony na osobnych ścieżkach, pamiętaj żeby albo zapisać kompletny plik projektu Audacity albo osobny plik z nagraniem każdej ścieżki. Inaczej nagrania zostaną zmiksowane i nie będzie dało się osobno nad nimi pracować.
Jak zmontować podcast?
Jeśli masz zerowe doświadczenie z dźwiękiem, to żeby efekty były profesjonalne, musisz się trochę dokształcić. Dlatego wiele osób decyduje się na zlecenie montażu osobie robiącej to zawodowo, na przykład mnie. Jeśli chciałbyś poznać szczegóły takiej współpracy, po prostu napisz do mnie na tomek@tostanki.pl lub przez formularz.
W tym tekście nie zawrę przewodnika montażu, bo to materiał na zupełnie osobną porcję treści. Jeśli chcesz rzucić okiem na darmowe narzędzia, z których możesz skorzystać, to tutaj zrobiłem ich krótki przegląd.
Jak opublikować podcast?
Kiedy już masz zmontowany i zapisany w odpowiednim formacie pliku odcinek, trzeba umieścić go w odpowiedniej usłudze hostingowej, czyli trzymającej plik na swoim serwerze, co sprawia, że jest dostępny w internecie.
Jeśli nie wiesz, w jakim formacie pliku zapisać podcast, przeczytaj: Formaty plików audio: jakiego użyć do zapisania podcastu? MP3, AAC, a może OGG?
Dystrybucja podcastu wygląda zupełnie inaczej, niż np. publikacja filmu na YouTube. To trochę bardziej skomplikowane, bo jest zdecentralizowane. Ma to swoje plusy. Jeśli słyszałeś o kanałach YouTube niesłusznie zablokowanych i procedurze odkręcania tego, to wiesz, co mam na myśli.
Publikacja podcastu absolutnie nie musi być skomplikowana. Jest wiele usług, darmowych i płatnych, które przeprowadzą Cię przez to krok po kroku.
Jeśli dopiero zaczynasz i na razie nie chcesz inwestować, możesz spokojnie zacząć od bezpłatnego Anchor.fm.
Jeśli natomiast zależy Ci teraz i potencjalnie w przyszłości na bardziej zaawansowanej analityce, możliwościach używania dynamicznej zawartości (np. przed i po odcinku), warto rozważyć płatne usługi. Spośród płatnych, najbardziej popularne to:
Przed wyborem, warto sprawdzić przede wszystkim, od czego zależy miesięczna cena. W niektórych wypadkach będzie to uzależnione od czasu nagrań, jakie miesięcznie będziemy publikować, w niektórych również od ilości odsłuchań odcinków. Zorientuj się też, czy niektóre usługi, takie jak dokładniejsze statystyki nie są dodatkowo płatne.
Niezależnie od hostingu, który wybierzesz, oprócz gotowego odcinka, będzie Ci potrzebna grafika/miniatura do odcinka i kanału podcastowego, a także sensowny opis jednego i drugiego.
Podsumowanie
Kiedy już przygotujesz wszystkie potrzebne narzędzia, koniecznie zrób sobie kilka prób i sprawdź ten post, żeby uniknąć najbardziej powszechnych błędów.
Jeśli nagrasz, zmontujesz (lub zlecisz to komuś innemu) i opublikujesz pierwszy odcinek swojego podcastu, to gratuluję! To naprawdę dużo pracy. I nie piszę tego, żeby Cię zniechęcić, wręcz przeciwnie! To praca, która jest w stanie dać i mnóstwo satysfakcji i korzyści, jeśli podcast jest Twoim medium używaniem do content marketingu.
Jeśli masz jakiekolwiek pytania dotyczące tego, jak zacząć nagrywać, umów się ze mną na bezpłatną konsultację. Z przyjemnością Ci pomogę.
Pomogłem? Postaw mi kawę 🙂
Jeśli ten poradnik Ci pomógł i masz ochotę się odwdzięczyć, możesz postawić mi wirtualną kawę. Jednorazowo. Bez żadnych subskrypcji i deklaracji. Wystarczy kliknąć, o tutaj.
