Chcesz kupić pierwszy mikrofon do podcastu i nie dość, że musisz wybierać pomiędzy tymi podłączanymi przez USB albo przez kabel XLR i dodatkowy interfejs, to stajesz na kolejnym rozdrożu. A w dodatku słowo “dynamiczny”, a tym bardziej “pojemnościowy” nic nie mówi Ci w kontekście mikrofonów. I po co to takie skomplikowane nawymyślali!?
Pomogę Ci to, przynajmniej częściowo, zrozumieć i ułatwić wybór.
Co to są te dynamiczne i pojemnościowe mikrofony?
To dwa najpopularniejsze typy mikrofonów, które różnią się zasadą działania. Ta wiedza nie jest konieczna, żeby zrozumieć dalszą część tekstu, więc zostawiam dla ciekawskich.
Mikrofon dynamiczny jest zbudowany w zasadzie identycznie jak głośnik. Jest cienka membrana z doczepioną, nawiniętą z bardzo cienkiego drutu cewką oraz magnes. Kiedy drgania powietrze poruszają membraną, w cewce, która jest w polu magnetycznym, zaczyna płynąć prąd. Tak mikrofon dynamiczny przetwarza dźwięk na elektryczność
Mikrofon pojemnościowy działa zupełnie inaczej. Być może nie pamiętasz, ale w szkole, na fizyce, była mowa o czymś takim, jak kondensator. To proste urządzenie, które gromadzi ładunek elektryczny. To, ile jest w stanie go zmieścić, zależy od odległości między jego elementami.
W mikrofonie pojemnościowym kondensator jest zbudowany z dwóch warstw (okładek) cienkiej folii z napylonym metalem. Dźwięk, który dociera do mikrofonu, powoduje zmianę odległości pomiędzy okładkami i zmianę pojemności kondensatora. To trochę tak, jakbyście mieli strzykawkę i poruszali tłoczkiem. Przy ruchu w jedną stronę, wypchniecie powietrze, w drugą, zassiecie je z powrotem. To samo dzieje się z ładunkiem elektrycznym w mikrofonie pojemnościowym i dzięki temu drgania są przetwarzane na sygnał elektryczny.
“A po co mnie to wiedzieć?” W sumie po nic, z ciekawości. Ważne, żebyście wiedzieli, czym różni się brzmienie i sposób używania tych mikrofonów, o czym już za sekundę.
Mikrofony dynamiczne – czym się charakteryzują
Są mniej czułe od pojemnościowych
Co to znaczy? To, że dźwięk o danej głośności wywoła niższe napięcie, niż w przypadku mikrofonu pojemnościowego. Sygnał będzie słabszy. To oznacza, że trzeba go będzie bardziej wzmocnić, co w przypadku niższej jakości interfejsów audio może wywołać szumy słyszalne w nagraniu. Będziecie się też z nimi mierzyć, jeśli źródło dźwięku jest ciche lub oddalone od mikrofonu.
Poniżej przykład oddający tę sytuację. Najlepiej użyj teraz słuchawek.
To, że mikrofony dynamiczne są mniej czułe, nie oznacza, że rejestrują mniej pogłosu lub dźwięków otoczenia od mikrofonów pojemnościowych. Takie zjawisko występuje, ale jest to raczej korelacja i dotyczy głównie różnicy w stosunku do wielkomembranowych mikrofonów pojemnościowych. Nie wynika to w żaden sposób z czułości mikrofonu, ani jego zasady działania.
Słabiej przenoszą najwyższe częstotliwości
I w przypadku nagrań podcastowych często jest to plus. Mowa tutaj o najwyższym paśmie, powyżej 12-15 kHz, gdzie często czułość mikrofonów dynamicznych mocno spada.
W przypadku mowy, takie częstotliwości pojawiają się przy w głoskach szumiących i szeleszczących oraz w dźwiękach mlaskania. Dzięki niższej czułości mikrofonów dynamicznych w tym paśmie, te dźwięki są nieco mniej słyszalne i kłujące w uszy. Podobnie jest z szumem otoczenia w tym zakresie częstotliwości.
Ta właściwość wpływa też często (choć nie zawsze) na wrażenie mniejszego pogłosu w danym pomieszczeniu, bo to wysokie częstotliwości w największym stopniu odpowiadają za przestrzenność dźwięku.
Konsekwencją tego, jest nieco mniej naturalne i mniej “ostre” brzmienie.
Głoski wybuchowe (“p” i “b”)
Poza modelami projektowanymi typowo do rejestrowania dźwięków instrumentów, posiadają osłony z gąbki, które redukują dźwięki powodowane przez podmuchy powietrza. To samo dotyczy jednak mikrofonów pojemnościowych projektowanych jako wokalowe (np. Rode M2). Ze względu na samą zasadę działania, mikrofony dynamiczne nie są ani lepsze ani gorsze pod tym kątem.
Nie potrzebują zasilania (phantom +48V)
Mikrofony pojemnościowe do działania potrzebują zasilania, które jest im dostarczane z reguły przez interfejs audio lub rejestrator dźwięku, z którego korzystasz.
Kiedy na rynku było więcej urządzeń, które nie posiadały funkcji phantom, brak tego wymagania bywał istotną zaletą mikrofonów dynamicznych. Ale z racji tego, że aktualnie w zasadzie wszystkie rozwiazania kierowane do podcasterów, mają funkcję zasilania mikrofonów pojemnościowych, raczej nie musisz na to zwracać uwagi. W przypadku mikrofonów USB nie ma to dla Ciebie absolutnie żadnego znaczenia.
Pogłos i szum otoczenia
W porównaniu do mikrofonów pojemnościowych wielkomembranowych (brzmi groźnie, ale groźne nie jest i wyjaśniam to kilka akapitów niżej), mają silniejszą kierunkowość, zwłaszcza dla niższych częstotliwości (dla dociekliwych). Do tego ich kształt obudowy powoduje, że mówimy bliżej nich. Dzięki temu, z reguły będą rejestrować nieco mniej szumu otoczenia i pogłosu, niż mikrofony pojemnościowe wielkomembranowe (przeważnie te, do których mówi się z boku).
Jeśli zastanawiasz się, jaki sprzęt wybrać do nagrywania swojego podcastu albo masz kłopoty z właściwym nagraniem, umów się ze mną na bezpłatną konsultację. Pomogę Ci się odnaleźć w tym gąszczu tak, żeby dobrać odpowiedni zestaw do Twoich potrzeb.
Mikrofony pojemnościowe – czym się charakteryzują
Pojemnościowy pojemnościowemu nierówny! Warto wyróżnić tu dwie duże grupy.
- Wielkomembranowe – membrana ma średnicę 1 cala lub większą (to to okrągłe na zdjęciu poniżej)
- Małomembranowe – membrana, czyli główny element mikrofonu jest sporo mniejsza
Wielkomembranowe (z reguły studyjne w takich obudowach)
Słabsza kierunkowość
Duża membrana wiąże się ze słabszą kierunkowość w niższych pasmach częstotliwości. Z tego powodu wielkomembranowe mikrofony pojemnościowe będą rejestrować nieco więcej pogłosu i dźwięków z otoczenia, niż mikrofony dynamiczne lub pojemnościowe małomembranowe.
Z reguły mówi się do nich z większej odległości
A to dlatego, że trzeba mówić do nich z boku. Ciężko wtedy być bardzo blisko mikrofonu, bo wtedy zaczynam on zasłaniać sporą część pola widzenia.
Jeśli masz mikrofon pojemnościowy, sprawdź, najlepiej w instrukcji obsługi lub na stronie producenta, z której strony należy do niego mówić. Niestety początkujące osoby często rujnują dobre brzmienie, mówiąc do mikrofonu z niewłaściwej strony.
Jeśli weźmiecie typowy mikrofon dynamiczny, do którego mówi się z tej strony,
to intuicyjnie umieścicie go znacznie bliżej ust, niż coś takiego
Bo po prostu się nim zasłaniacie i znajdujecie się dość nienaturalnie blisko dużego obiektu. A im dalej od mikrofonu się mówi, tym więcej w nagraniu pogłosu i dźwięków otoczenia. I to właśnie typ obudowy moim zdaniem w największy sposób wpływa na to, ile mikrofon pogłosu rejestruje.
Mają sporo basu i wysokich częstotliwości
Brzmienie jest ostre i czyste, ale ma też sporo basu, nawet jeśli mówi się do mikrofonu z większej odległości.
Małomembranowe mikrofony pojemnościowe
Tak jak wskazuje nazwa, mają mniejszą membranę, z reguły 1/2 cala i mniej. Naturalnie odwzorowują dźwięk i mają dobre właściwości kierunkowe. Najczęściej stosowane są do nagrywania instrumentów, ale jest też sporo typowo wokalnych modeli.
Dobrze odwzorowują pełne spektrum częstotliwości
Dźwięk mowy brzmi naturalnie, ale wyraźnie słychać szum oddechu czy mlaśnięcia.
Są mniej czułe od mikrofonów wielkomembranowych, ale dalej czulsze od dynamicznych
Dzięki temu nawet z gorszym interfejsem audio czy przedwzmacniaczem, nie powinny pojawiać się problemy z dużym szumem.
Ich kierunkowość jest równie dobra, jak mikrofonów dynamicznych
Nie zauważysz raczej dużej różnicy w ilości rejestrowanego pogłosu czy dźwięków otoczenia między mikrofonem dynamicznym a małomembranowym mikrofonem pojemnościowym.
Mówi się do nich z przodu
Z reguły mówi się do nich z tej samej strony, co do mikrofonów dynamicznych. Intuicyjnie umieszczamy je więc dość blisko ust, co pozwala ograniczyć poziom pogłosu i hałasów tła, w stosunku do dźwięku mowy.
Jeśli zastanawiasz się, jaki sprzęt wybrać do nagrywania swojego podcastu albo masz kłopoty z właściwym nagraniem, umów się ze mną na bezpłatną konsultację. Pomogę Ci się odnaleźć w tym gąszczu tak, żeby dobrać odpowiedni zestaw do Twoich potrzeb.
Który z nich lepiej poradzi sobie z pogłosem?
Z moich obserwacji wynika, że mikrofon pojemnościowy małomembranowy równie dobrze jak mikrofon dynamiczny sprawdzi się w pomieszczeniu, gdzie mamy problem z pogłosem w nagraniu. Nieco gorszym wyborem będzie mikrofon pojemnościowy wielkomembranowy. Natomiast sporo będzie zależało też od konkretnego modelu mikrofonu i jego kierunkowości.
Jeśli mierzysz się z pogłosem, najlepiej wybrać mikrofon o charakterystyce superkardioidalnej lub hiperkardiodidalnej.
W takim razie, czy do podkastowania wybrać mikrofon dynamiczny czy pojemnościowy?
Jeśli nagrywasz w domu, w niewytłumionym pomieszczeniu, nie polecam wielkomembranowego mikrofonu pojemnościowego. Dobrym wyborem będą zarówno mikrofony dynamiczne, jak i pojemnościowe małomembranowe (np. Rode M2).
Istotne będzie tutaj to, jakie brzmienie bardziej Ci odpowiada i czy masz interfejs audio, który będzie dobrze współpracował (generował niewielkie szumy) z mikrofonem dynamicznym.
Charakterystyki kierunkowe mikrofonów
Oprócz typów mikrofonów (dynamiczny/pojemnościowy), niezależną sprawą jest kierunkowość danego modelu. Najczęściej spotkacie się z tymi typami
Omni (dookólny) – mikrofon jest równomiernie czuły na dźwięki, niezależnie od kierunku, z jakiego dobiegają
Kardioidalna – mikrofon jest czuły znacznie bardziej na dźwięki z przodu
Superkardioidalna – zakres czułości z boków jest jeszcze węższy, natomiast mikrofon jest minimalnie wrażliwszy na dźwięki z tyłu
Hiperkardioidalna – jeszcze węższy kąt czułości z przodu i minimalnie bardziej czuły z tyłu, niż superkardioidalny
Jeśli jesteście ciekawi dokładniejszych rysunków, to są tutaj.
Co to jest interfejs audio?
To urządzenie, które pozwala podłączyć mikrofon do komputera. Jeśli używacie mikrofonu USB, to interfejs jest wtedy wbudowany w obudwę mikrofonu. W innym przypadku, najczęściej jest w formie małej skrzyneczki, do której mikrofon podłącza się kablem z wtyczką XLR, a sam interfejs, do portu USB komputera.
Pomogłem? Postaw mi kawę 🙂
Jeśli ten poradnik Ci pomógł i masz ochotę się odwdzięczyć, możesz postawić mi wirtualną kawę. Jednorazowo. Bez żadnych subskrypcji i deklaracji. Wystarczy kliknąć, o tutaj.
